Gered van de motorzaag

De lente ontvouwt zich langzaam op de oude begraafplaats. De oude rododendrons aan de noordzijde beginnen te bloeien nu de temperatuur de hoogte in gaat en de regen zorgt voor voldoende vochtigheid. Eigenlijk was het de bedoeling van de Vereniging Gemeenschappelijk Onderhoud om ze neer te halen, maar gelukkig hebben we daar een stokje voor kunnen steken. De kleur van de bloemen is prachtig wit met een zweempje zachtrose. Het is moeilijk te begrijpen waarom zoiets fraais van het kerkhof verbannen zou moeten worden, maar het schijn te maken te hebben met de wens om het grasveld te vergroten. In plaats van deze rij rodo's is er een groepje aan de zuidkant van het grasveld verwijderd. Veel andere heesters die zouden moeten verdwijnen staan nog steeds overeind, zodat we nog kunnen genieten van hun ontluikende bloesems. Ondanks de enorme ingrepen is het kerkhof in voorjaarstooi onveranderd een prachtige plek.

Precies een jaar geleden boden een aantal tegenstanders van de bomenkap op de oude begraafplaats aan burgemeester Kerckhaert 372 handtekeningen aan voor een groener Thiemsland en tegen de bomenkap. Wij confronteerden hem met het contrast tussen de rijke groene oase, die het kerkhof is, en de zeer matige groenstructuur van de aanpalende, dichtbevolkte wijk Thiemsland. Wat van zichzelf al goed is wordt aangepakt, zo hielden we hem voor, en wat niet goed is krijgt daarentegen te weinig aandacht. Onze stad verdient beter dan het 'verbeterplan' van de VGO! We vroegen hem om zijn invloed aan te wenden om dat ongelukkige plan om te buigen. Een jaar later is het plan van de VGO weliswaar aangepast, maar de veranderingen lijken niet wezenlijk. Misschien is het nog te vroeg voor een eindconclusie, omdat het werk nog niet af is. Het lijkt er echter op dat de VGO de gemeente op sleeptouw heeft kunnen nemen. De intimiteit en beslotenheid, die zo karakteristiek waren voor dit oeroude kerkhof, zijn goeddeels verdwenen. Zal dat ooit nog terugkeren?

Boomfeestdag: bomen smaken naar meer

Leerlingen van de Annie M.G. Schmidtschool planten bomen                           

Vandaag werd de 55e boomfeestdag gevierd met het planten van 40 berken en lariksen op de hoek van de Europaweg en de Torenlaan. De boomfeestdag wordt georganiseerd door de Stichting Boomfeestdag, waarin 15 landelijke natuurorganisaties verenigd zijn, in samenwerking met circa 400 gemeenten. De stichting heeft als doelstelling kinderen kennis, inzicht en begrip voor bomen en de functie van bomen voor de samenleving bij te brengen. Elk jaar worden gemeenten en provincies opgeroepen om extra bomen te planten, en daarbij kinderen in te schakelen. Kinderen zijn per slot van rekening de nieuwe volwassenen en het is belangrijk dat zij bomen in hun hart meedragen. Het thema van dit jaar: "Bomen smaken naar meer" is ingegeven om nadrukkelijk aandacht te vragen voor de waarde en het belang van bomen in de stad. Bomen langs straten, op pleinen en speelplekken maken buurten leefbaar. Ze zorgen voor schone lucht, en verhogen de gezondheid en het welzijn van mensen en dieren. 'Smaken naar meer' verwijst ook naar de vruchten van bomen, die er voor zorgen dat insecten en vogels de bomen bezoeken. Bomen dragen zodoende bij aan een grotere soortenrijkdom. Ruim 100.000 schoolkinderen hebben vandaag bomen geplant. De Stichting Boomfeestdag stelt sinds 2005 een prijs beschikbaar voor de gemeente die op deze dag het meeste CO2 per inwoner vastlegt door het planten van bomen. Overigens vormen de boompjes, die vandaag in Hengelo zijn geplant, een deel van de compensatie voor het bos dat jaren geleden moest wijken voor de aanleg van IKEA. Volgens de gemeente zijn sinds de kap van het bos al op meerdere locaties bomen geplant ter compensatie. Het gaat hier blijkbaar niet om extra bomen...

Stadsgroen in de kijker



Van het intieme en besloten karakter van de oude begraafplaats is niet veel over

De laatste tijd buitelen de berichten in TC Tubantia over stedelijk groen in Hengelo over elkaar heen. Deels heeft dat te maken met recente acties voor het behoud van groen in de Hasseler Es en op de oude begraafplaats, maar daarnaast gaat het ook om heel andere zaken, zoals het bomenhart in Thiemsland, illegale kap op het Strootbeekpark, en het verplaatsen van het restant van een tijdens de storm van 12 juli vorig jaar gesneuvelde eeuwenoude eik. Het belangrijkste is dat de aandacht voor groen in onze stad er ruimschoots is: 11 berichten in 9 dagen, inclusief 4 ingezonden brieven, waarvan er 3 de bomenkap op de oude begraafplaats als onderwerp hebben. Wat opvalt is dat Groen Links zich niet in de discussie mengt, terwijl je van deze partij toch zou mogen verwachten dat stadsgroen een onderwerp is waar zij zich mee kan profileren. Andere partijen springen in het gat dat Groen Links laat vallen. Het CDA is tegen de aanleg van een skatebaan in het plantsoen bij de voormalige Bataafse Kamp en vindt dat dit park groen moet blijven, omdat het één van de weinige groene longen is in de binnenstad. Pro Hengelo en CDA stelden in de vergadering van de raadscommissie Fysiek van 15 maart kritische vragen over nieuwe kaalslag in de Hasseler Es, welke klaarblijkelijk indruist tegen de gemaakte afspraken over een time-out met betrekking tot het weghalen van groen in die wijk. En iets langer geleden spraken Pro Hengelo, VVD en Christenunie zich uit voor uitstel van de omvangrijke bomenkap op het kerkhofje aan de Bornsestraat, helaas tevergeefs. Wat het kerkhof betreft heeft Groen Links voor het laatst in februari 2010 een kritische vraag gesteld over de gang van zaken aldaar. Toen de partij vorig jaar in het nieuwe college van B&W de portefuille groenbeheer kreeg toebedeeld werd het kerkhof tot gevoelig onderwerp verklaard, en dat was meteen het einde van de kritische opstelling van voorheen. De partij liet zich samen met haar wethouder Janneke Oude Alink inpakken door de Vereniging Gemeenschappelijk Onderhoud, een groot voorstander van minder bomen op het kerkhof. Daar is het nu een kale boel. Gelukkig voor de wethouder valt er ook iets positiefs te melden: de gemeente ziet de kap van honderden jonge bomen langs de A1, die eigendom zijn van Rijkswaterstaat, niet zitten. Deze bomen zouden moeten verdwijnen vanwege het ophogen van de geluidswallen. De gemeente zet zoveel mogelijk in op verplaatsen of handhaven. Dat lijkt mij een prima aanpak.

Een hart voor bomen II

Sinds eind vorige week ligt er een houten hart niet ver van het sluisje in de Drienerbeek in Thiemsland. Vanwege het vele puin in de grond had de oplevering vertraging opgelopen. Het zal nu niet lang meer duren of schoolklassen zullen het educatieve belevingspad langs de Berflobeek volgen, beginnend bij Veldwijk Zuid niet ver van de rand van de stad en eindigend bij de grachten van Huys Hengelo vlakbij het centrum. Het liefdesverhaal van Geesje Lansink en Wessel Maats, dat zich afspeelde op het einde van de zestiende eeuw, vormt een mooi voertuig voor het belevingspad, waarbij het wel de bedoeling is dat de schoolkinderen iets leren over water. Ze moeten bijvoorbeeld de helderheid en zuurgraad van het beekwater meten en ze krijgen onderweg informatie over eigentijdse onderwerpen die samenhangen met de beek. Het bomenhart past prima in deze nieuwe route, die naar verwachting in april gereed is. Het heeft niet alleen de hartvorm van een lindeblad, waarmee het verwijst naar de liefde, maar je kunt er ook een boom in zien. Bomen hebben een sterke invloed op het lokale klimaat, op de grondwaterstand en daarmee ook op het peil van de beek. Bomen verdampen niet alleen water, wat in tijden van hitte een verkoelend effect heeft, maar ze houden het ook vast. Ze voorkomen dat bij regen het water te snel wordt afgevoerd. Als regenwater te snel wordt afgevoerd vergroot dat de verdroging en bovendien bestaat dan de kans dat de riolering al dat water niet kan verwerken. Daarom is het noodzakelijk dat we goed zorgen voor onze bomen, die overigens om meerdere redenen belangrijk zijn voor de leefbaarheid van de stad. Juist in een tijd waarin de heersende tuinmode ontgroening en verstening in de hand werkt zou het mooi zijn om de waarde van bomen ook bij jonge mensen onder de aandacht te brengen.

Lees hier Een hart voor bomen, deel I

Belevingswaarde

 

Moeraseiken kleuren prachtig in de herfst        

Een week geleden meldde TC Tubantia dat volgens het college van B&W de belevingswaarde van Hengelo omhoog moet. Dat is goed nieuws, want op dat vlak kan er nog veel verbeterd worden. Volgens wethouder Eric Lievens moet Hengelo vooral de stad worden van het cultureel erfgoed. Dat zal niet meevallen, want wie in de binnenstad rondkijkt krijgt niet de indruk dat dit het sterkste punt van onze stad is. Toch hebben we met o.a. Tuindorp en het ROC wel wat in huis. Achtergrond van dit streven is de in de nota Vrijetijdseconomie uitgewerkte wens om meer toeristen naar de stad te krijgen, en om eigen inwoners langer in de stad te houden, om zo de lokale economie te versterken. Groen wordt daarbij ook van belang geacht, en dat inzicht biedt hoop voor iedereen die een groene stad voorstaat. In de eerste plaats denkt de gemeente aan het nieuwe Weusthagpark en aan de stadsranden. De emoties bij burgers lopen echter vooral hoog op als groen in de wijken op de schop gaat, zoals onlangs bij de oude begraafplaats en in de Hasseler Es. In het laatste geval wordt al de conclusie getrokken dat het weghalen van groen door de gemeente de wijk duurzaam lelijker lijkt te maken. De nieuwe aanplant leidt volgens de CDA-fractie niet automatisch tot een kwaliteitsverbetering. Als dat zo is, dan gaan we de verkeerde kant op: aan de belevingswaarde wordt afbreuk gedaan. Wil je mensen in de stad houden dan is juist een groene omgeving belangrijk, en de gemeente speelt daarin een cruciale rol. Een fraai voorbeeld van hoe je de belevingswaarde van een straat kunt verbeteren is te zien aan bv. de Bornsestraat, waarlangs ooit grote bomen stonden. Na de kap ervan eind jaren '20 kreeg deze straat een steeds troostelozer aanzien, totdat de gemeente kort na de eeuwwisseling twee rijen moeraseiken plantte. Wat een verschil! Kijk, daar kun je mee voor de dag komen!

Bomenhart in aanbouw

De gemeente is eind vorige week begonnen met de bouw van een houten hart in Thiemsland in het verlengde van het Heemafstraatje niet ver van de Drienerbeek. Er worden stammen voor gebruikt van bomen die bij de storm van 12 juli 2010 gesneuveld zijn. De gemeente had om ideeën gevraagd om iets met al dat stormhout te doen, en het idee dat ik inbracht, nl. een bomenhart in de vorm van een lindeblad, werd uitverkoren om uitgevoerd te worden. Ik had het eigenlijk niet meer verwacht dat het nog realiteit zou worden, want het is niet een werkje dat je even op een achternamiddag uitvoert. Zoals ik op 28-7-2010 al beschreven heb ging mijn oorspronkelijke ontwerp uit van een hart van circa 10 bij 15 meter, dat leek mij een ideale grootte om iets te laten ontstaan uit al dat dode hout. Het is namelijk de bedoeling dat het hout een voedingsbodem vormt voor nieuw leven. De gemeente heeft gekozen voor een formaat van drie bij vier meter in verband met de kosten. Dat is aanzienlijk kleiner, maar nog groot genoeg om het idee gestalte te geven, en het pleit voor de gemeente dat zij ondanks de penibele financiële situatie de uitvoering ter hand heeft genomen.

Lees hier Een hart voor bomen, deel I en hier deel II

Feest

Veteranen bij de 65e herdenking van de bevrijding.         
 Zij brachten ons de vrijheid om te kiezen.                                    

Gisteren was een zonovergoten, stralende verkiezingsdag. Verkiezingen zijn voor sommigen een feest van de democratie, terwijl anderen vinden dat ze wel wat beters te doen hebben. We vergeten wel eens hoeveel strijd er voor het algemeen kiesrecht geleverd is. We staan er ook te weinig bij stil dat nog veel landen geleid worden door dieven die iedereen in de boeien slaan die het waagt om een woord van kritiek te uiten, om het over ergere dingen maar niet eens te hebben. Bij alle problemen en probleempjes waar we ons druk om maken moeten we niet vergeten dat we in een gezegend land leven, een land dat niet geleid wordt door ongelukkigen die het normaal vinden om hun eigen mensen te onderdrukken. Ook al zijn deze provinciale verkiezingen gekaapt door Haagse politici, dan nog is het een kostbaar iets dat wij onze leiders kunnen kiezen. Vanzelfsprekend is dat bepaald niet in deze wereld.

Ook als je bestuurder bent is het niet fijn om met kritiek geconfronteerd te worden, maar het kan je wel verder helpen. Over wethouder Oude Alink is de laatste tijd veel kritiek uitgestort in verband met het groenbeheer in de Hasseler Es en op de oude begraafplaats, allebei zaken die zij heeft geërfd van een voorganger. Ook tijdens de raadsvergadering van eergisteren kreeg zij weer de wind van voren. Leo Janssen van Pro Hengelo stelde vragen over de illegale kap van in totaal 23 bomen op het Strootbeekpark, en over ambtenaren die zich voor burgers uitgeven om de publieke opinie over het groenbeleid te beïnvloeden. Daarnaast had het CDA een interpellatiedebat aangevraagd over het verwijderen van groen in de Hasseler Es. We moeten geen schuttingdiversiteit hebben, maar biodiversiteit, aldus fractievoorzitter Wibaut Dragt van het CDA, die het niet ontgaan was dat bewoners de gaten, die ontstaan zijn door het plotsklaps door de gemeente verwijderde groen, vaak vullen met schuttingen. De wethouder dient richting te geven, en dat is wat ontbreekt bij het groenbeheer. Opvallend was dat veel partijen nu de biodiversiteit scherper op het netvlies hebben staan, en dat is winst voor de wethouder, die ook heel erg voor biodiversiteit is. Al met al werd er ruim een uur gedebatteerd over groen in de stad. Moet het groenbeleid niet op de schop, en wat zijn daarvan de financiële consequenties? Dit krijgt nog een vervolg.

Wij blijven alert

Nog niet zo heel lang geleden werd er door een stel scholieren vanwege een schoolopdracht een spookfilm opgenomen op de oude begraafplaats. Die leende zich daar natuurlijk prima voor met al die spannende hoekjes in het groen, tussen de grote rododendronstruiken, de machtige coniferen en te midden van tot de verbeelding sprekende grafmonumenten. Daar werd je fantasie wel geprikkeld, want saai was het er bepaald niet. Maar de tijden zijn veranderd zoals we allemaal weten, en het is er nu heel erg kaal. De intimiteit, het geheimzinnige en bijzondere, en de geschiedenis zijn er goeddeels uit weg gesneden. Je hoort wel eens zeggen dat Hengelo een saaie stad is, wat ik overigens betwijfel, maar als het zo is, dan is onze stad weer een stukje saaier geworden. Maar laten we niet alleen treuren: we mogen ook blij zijn, want het had allemaal nog heel veel erger gekund. Als de Vereniging Gemeenschappelijk Onderhoud helemaal de vrije hand had gehad, dan was er héél veel meer tegen de vlakte gegaan. Een jaar of tien geleden lagen er plannen om alle 100-jarige linden een kopje kleiner te maken. Als de gemeente daar geen stokje voor gestoken had dan was het waarschijnlijk uitgedraaid op bijna volledige kaalslag. Hoe begaan is deze vereniging toch met het groene erfgoed?

In november kreeg de klankbordgroep onaangekondigd de voorgenomen kap van 46 bomen voor de kiezen, hoewel er een kapvergunning was afgegeven voor slechts 35 bomen. Nu de bomenkap achter de rug is blijkt dat van die 35 bomen er 30 verdwenen zijn, met daarnaast nog een jonge treurceder en een oude kronkelhazelaar. In de loop van dit jaar wordt er voor een aantal gespaarde bomen alsnog een nieuwe kapvergunning aangevraagd. De gemeente heeft geen garantie gegeven dat er de komende jaren niets meer gekapt gaat worden, en daarom blijven we alert.